İnsan Hakları. Uluslararası insan hakları kanunları tıbbi etiği derinden etkilemiştir.4,7,11,14,15,20,22,23,40,41,50,52,57,66,67,73,74,78 Bu sayfa, bu yüzden, tıbbi etik dökümanlarının üzerine insan hakları etiğini de endekslemektedir. Dünya Tıp Birliği'nin Tıbbiyeci Yemini
doktorların tıbbi bilgilerini insanlık kanunları
ile uyumlu bir şekilde uygulamalarını gerektirir.3 Avustralya,21 Kanada,22 Norveç,38 ve ABD40 ' nin hepsinin tıp etikleri, doktorların, hastalarının insan haklarını gözetmelerini gerektirir. Birleşik Krallık hastaların insan haklarına saygıyı İnsan Hakları Kanunu (1998) ile yasal bir yükümlülük haline getirir.48,65 Çocukların da genel insan hakları enstrümanları altında hakları vardır.52,54 Çocukluklarından dolayı birtakım özel korumaları da ayrıca vardır.53,56 Önceki Yugoslavya'nın Birleşmiş Milletler Komisyonu, sünneti cinsel saldırı ve insan hakları ihlali olarak tanımlar..60 Çocuk Hakları Bildirgesi'nin 24.3 'üncü maddesi56 çocukların sağlığına zararlı gelenekselleşmiş prosedürler
tanımı ile sünneti kasteder. Bu nedenle çocukların sünneti çeşitli insan hakları kanunlarını,58,63,66 devamlı olarak ihlal eder, ve etik olmayan tıbbi prosedür başlığı altında incelenmesi gerekir.
Zalim ve düşürücü davranış. Zalim ve düşürücü (insan sağlığını, haysiyetini olumsuz yönde etkileyen, kalıcı sonuçları olan) davranışlar bir insan hakları ihlalidir.48,52-54 Sünnet zalim ve düşürücü bir davranıştır çünkü erkek cinsel organının görünüm ve işlevini, büyük miktarlarda sağlıklı, koruyucu, erojen doku çıkararak tahrip eder. Doktorlar zalim ve düşürücü davranışlarda yer almamalıdır.9,21 Doktorlar zalim, düşürücü davranışları profesyonel örgütlere ya da üstlerine, eğer mümkünse insan hakları örgütlerine bildirmelidir.25
Bilgilendirildikten Sonra Rıza Gösterme. Doktorlar hastalarının otonomisine saygı göstermelidirler.35 Herhangi bir cerrahi prosedür öncesi rıza alınması gerekir, yoksa müdahele başka şekilde tanımlanır.23 Geçerli rıza gösterme ancak tam olarak bilgilendirilmiş biri tarafından yapılır.24,35,48 Kişinin kararı verecek kapasitede olması gerekir.26,35 Rıza gönüllü ve baskıdan uzak olmalıdır.27,35 Tıbbi etik doktorların hastalarına veyahut temsilcilerine bütün maddi bilgileri vermiş olmaları gerektirir.18,24,28 Alternatif tedavi yöntemleri hakında da bilgi verilmiş olması gerekir ki bunun içine tedaviyi reddetme seçeneği de girer.18,28,35,40 Sünnet -olmama gerçekleştirilebilir ve makul bir alternatiftir, bu yüzden fizisyenin sünnet-olmama hakkında da tam bilgiyi vermiş olması gerekir.40 Hasta kanuni olarak yetersiz halde olduğunda, onun yerinde araştırma ve müdahele iznini verecek bir temsilcinin bulunması gerekir.18,26,35
Çocuklar için Rıza. Çocuklar ana-babalarından farklıdırlar ve bir takım ayrıcalıklı hakları vardır.27 Ana-baba hakkı, çocuk hakkının üzerine çıkamaz..50 Çocuklar genelde kanunen yetersiz kişilerdir, bu yüzden genellikle kendileri hakkındaki teşhis ve tedavi kararlarını ana-babaları verir.26,35,48 Bir ana-baba çocuğunu doktora götürdüğünde, hasta olan ana-baba değil çocuktur..18,30 Doktorun sorumluluğu hasta olan çocuğa karşıdır başka hiç kimseye değil.3,18,48, ve bu en üst düzeyde bir sorumluluktur.39,48 Ana-baba çocuk hakkındaki bir tedaviye karar verdiklerinde, kararın çocuğun en iyi çıkarlarına uygun olması gerekir..18,30,34-36,48,49 Çocuklar kararda yer almalıdırlar.14,17,18,22,29,48 Gerekli olmayan müdaheleler, çocuk karar verecek yaşa gelinceye kadar ertelenmelidir.18,48 Bundan da öte, ana-babanın tedavi için yetki vermesi, kendisi için tedavi yetkisi verdiği zamankinden daha sınırlıdır.18,48 Ana-babalar yalnızca hastalıkların teşhis ve tedavisi hakkında yetki verebilirler.18,35
Çocuk sünneti hakkında yetki Şu andaki uygulama tıp görevlisinin ana babadan birinin yetkisini alması şeklindedir.48,49
Tıp dünyası uzun süre bu protokolü, çocukların tedavi-amaçlı olmayan sünnetleri için yetki almaya dayanak yapmışlardır. Ne var ki, kanunda bunu destekleyecek bir madde yoktur. Bir erkek çocuk sünneti (yeni-doğan olsun ya da olmasın) ne teşhis ne de tedavi amaçlı bir müdaheledir.18,35 Dolayısıyla, tedavi amaçlı olmayan müdahele bir kanun ihlalidir. Hiç bir ana-baba kanun ihlali için yetki veremez. Bu ilişkilendirmeyle sözde ana-babanın rıza göstermesi
tedavi-amaçlı olmayan, teşhis amaçlı olmayan sünnet operasyonuna dayanak olamaz.
Bundan da ötesi, tedavi amaçlı olmayan sünnetin nasıl bir çocuğun çıkarlarına uygun olabileceği açık değildir. İngiltere'de bir mahkeme de bu yönde karar vermiştir.48
İngiltere Tıp Konseyi'nin kuralları, tedavi amaçlı olmayan ya da yararlılığı kesin olmayan cerrahi müdahelelerin ancak bir mahkeme kararı ile yapılabileceğini bildirir..35
Uygun Olmayan Prosedürler. Çocukların uygun olmayan prosedürlerden korunmaya hakları vardır.14 Ana-baba arzuları belirleyici faktör değildir.34,48,49 Doktorların uygun olmayan müdaheleleri hastaları üzerinde gerçekleştirmek yönünde yükümlülükleri yoktur..33,43,48,49 Doktorlar gereksiz, tedavi amaçlı olmayan sünnetleri reddetmelidirler.43
Hastanın ihtiyaçlarını diğer tüm düşüncelerin üzerinde görme. Tıbbi etiğin pek çok maddesi görev alan fizisyenin hastanın ihtiyaçlarını ilk sıraya koymasını gerektirir. Hastanın sağlığı doktorun ilk düşüncesi olmalıdır3 Doktor hastaya tam bir sadakat
konusunda yemin eder.4 Pediatrik sağlık görevlileri çocuk hastalarına karşı yeterli tıbbi özeni, ana-babalarının arzuları doğrultusunda değil, onların sağlıkları doğrultusunda göstermek zorundadır.18 Doktorun hastasına karşı sorumluluğu ana-baba arzularından ya da temsilci konumlarından bağımsızdır.18 Doktor önce hastasının iyiliğini düşünmelidir.22 Bir doktor hastasına bakarken, ona karşı sorumluluğunu en üst düzeyde tutmalıdır.
39 Bir ana baba çocuğunu sünnet için getirdiğinde, doktorun sorumluluğu ana-babaya karşı değil çocuğa karşıdır.18 Çocuğun ihtiyaçları ana baba arzularının üzerindedir.48,49 Bir doktorun, sünnetin çocuğun yararına olup olmadığı hakkında bağımsız karar verme hakkı vardır.48,49 Tedavi-amaçlı olmayan sünnet, sadece ana-baba isteğine uygun olarak gerçekleştirildiğinde doktor ahlaki olmayan bir şekilde ana-baba arzusunu çocuk ihtiyaçlarının üzerinde görmüş olabilir..34 Doktor ayrıca gene ahlaki olmayan bir şekilde bir ücret almayı düşünebilir, ve bunu çocuk ihtiyaçlarının üzerine koymayı düşünebilir, ama bir doktor kar etmek için veya finansal nedenlerle hastasını kullanmamalıdır.10,21 (ABD'de sünnetten en çok faydalanan kurum tıbbiyedir. Doktorlar tahminen 200 milyon doların üzerinde parayı yılda gerçekleştirilen 1,100,000 'ün üzerinde sünnetten alırlar, hastaneler de 500 milyon doların üzerinde parayı sünnet bebekken gerçekleştirildiği zaman anne ve çocuk için uzayan yatışlardan elde ederler.)
Bioetisyenlerin Seçenekleri. Tedavi-amaçlı olmayan sünnet müdaheleleri, ABD'de, ve çok daha az ölçülerde Avustralya ve Kanada'da halen yaygın olmasına rağmen etisyenler tarafından artık ahlak-dışı olarak tanımlanmaktadır.15,30,37,41,42 Buna ilave olarak uluslararası kuruluşlar çocuğun vücut bütünlüğünü korumak yönünde ek tedbirler almışlardır.13,60
Avrupa İnsan Hakları ve Biyotıp Anlaşması (1997). Bu anlaşma uluslararası hukuk için bir enstrümandır.Onbeş Avrupa ulusu şu anda bu anlaşmayı onaylamıştır. 1 Aralık 1999'dan beri yürürlüktedir. Erkek çocukların sünneti bu anlaşmanın 1., 2., ve 20. maddelerini ihlal eder durumdadır.62
Acı Hafifletme. Sünnet doğası gereği acı verici bir müdaheledir. Modern tıp acı verici müdahelelerde anastezi/analgezi uygulanmasını gerektirir.11,16,48,49 Ne var ki, acının hafifletilmesi ahlaki olmayan bir prosedürüahlaki yapamaz.
Oranlanabilirliliği. Bir biyoetik otoritesi oranlanabilirliliği şu şekilde tanımlar:
Herhangi bir teknoloji ya da tedavi amaçlı müdahele düşünüldüğünde insanın bütünsel iyiliği göz önüne alınmalıdır. Zarar vermesi muhtemel ya da istenmeyen yan-etkileri olacak prosedürler yalnızca hastaya oranlanabilir bir yarar sağlaması durumunda haklı gösterilebilir.47
Erkek çocukların sünneti oranlılık testini geçemez çünkü herhangi bir tedavi yönlü yarar sağlamaz. Buna karşı penisteki kalıcı bir sakatlama-yaralanmaya, ayrıca, koruyucu, immunolojik, mekanik, duyarlı, erojen ve cinsel işlevi olan bir dokunun kaybına yol açar. Bunun yanında her sünnette dolaylı olarak hayati riskler vardır.
Ahlaki İlkeler. Tıp ahlakına yön veren dört temel ilke şunlardır:
Çocukların tedavi amaçlı olmayan sünneti bu ilkelere göre değerlendirilmelidir. Sünnet bu dört ilkenin hepsini ihlal eder, çünkü;
Kronolojik Sıralamaya Göre
The Circumcision Information and Resource Pages are a not-for-profit educational resource and library. IntactiWiki hosts this website but is not responsible for the content of this site. CIRP makes documents available without charge, for informational purposes only. The contents of this site are not intended to replace the professional medical or legal advice of a licensed practitioner.
© CIRP.org 1996-2024 | Filetree | Please visit our sponsor and host: IntactiWiki.